Optometrysta, optyk, okulista – czym zajmują się ci specjaliści?

O tym, czym zajmuje się okulista, wie większość ludzi. Jednak zawód optyka i optometrysty dla wielu okazuje się już nieco większą zagadką. Niezależnie od tego, czy korygujemy w jakiś sposób swój wzrok czy też nie, warto wiedzieć, czym zajmują się wspomniani specjaliści, by wiedzieć, kiedy należy się do nich udać.

Czym się zajmuje okulista?

Okulista to osoba, która ukończyła studia medyczne i jest lekarzem ze specjalizacją z okulistyki. Udajemy się do niego, gdy mamy do czynienia z jakimikolwiek niepokojącymi objawami związanymi z narządem wzroku. 

To właśnie ten specjalista diagnozuje choroby oczu i proponuje do nich adekwatne leczenie. Okulista przeprowadza także zabiegi – operuje, koryguje wady laserowo czy aplikuje niektóre leki, np. wykonując zastrzyki doszklistkowe. 

Co jednak powinniśmy zrobić, kiedy zachodzi potrzeba dobrania okularów? Zajmuje się tym okulista czy optometrysta?

Optometrysta – kto to?

Wadę wzroku zazwyczaj odkrywa okulista przy okazji rutynowej kontroli wzroku, która powinna odbywać się co jakiś czas, zależnie od tego, czy się leczymy, nosimy okulary lub jesteśmy w grupach ryzyka określonych chorób. 

Optometrysta zajmuje się proponowaniem odpowiedniej korekcji dla osób, które mają trudności z prawidłowym widzeniem. Dobieranie okularów i najlepszych soczewek do oczu danego pacjenta to właśnie jego zadanie. Jest także odpowiedzialny za nauczenie przyszłych użytkowników szkieł kontaktowych np. zakładania i ściągania soczewek oraz stosowania zasad właściwej higieny. Optometrysta, po zakończonej diagnostyce, przygotowuje receptę okularową  dla optyka.

Czym zajmuje się optyk?

Kto zajmuje się realizowaniem zamówienia na okulary? Optyk czy okulista? Oczywiście optyk. Na podstawie otrzymanych od optometrysty informacji, montuje odpowiednie szkła w wybranych przez pacjenta oprawkach. Pomaga także dobrać najlepsze ramki okularowe dla konkretnej osoby. 

W późniejszym czasie, kiedy zachodzi potrzeba konserwacji czy naprawy okularów, albo wymiany szkieł na inne, również zajmuje się tym optyk.

Optyk a okulista, optometrysta a okulista

Niestety obecnie wielu ludzi uważa, że wizyta u jednego z wymienionych specjalistów wystarczy. Zamieszanie bierze się najprawdopodobniej stąd, że umiejętności poszczególnych specjalistów w niektórych aspektach się pokrywają. 

Okulista zajmuje się głównie leczeniem chorób oczu, ale może także dobierać okulary. Optometrysta zajmuje się głównie dobieraniem korekcji wady wzroku – dobiera okulary, może zlecać ćwiczenia oczu. . Dla najlepszych efektów warto jednak wybierać specjalistę adekwatnie do celu wizyty. Optyk realizuje zaś receptę okularową napisaną przez okulistę lub optometrystę.

Co jest sygnałem, że należy skorzystać z usług specjalisty?

Bardzo łatwo zapamiętać, że lekarz zajmuje się leczeniem wzroku, optometrysta korekcją, natomiast optyk wytwarzaniem okularów. Co jeszcze powinno skłonić pacjentów do wizyty u powyższych specjalistów?

• Wizyta u okulisty – stany zapalne oczu, powieki, nagłe pogorszenie widzenia, widzenie błysków, mętów czy mroczków, ograniczające się pole widzenia, rozmazywanie się linii, które powinny być proste, zmiany barwnikowe oczu, wylewy krwi w oku, zamglony obraz, plama w centrum pola widzenia, nagłe trudności w rozróżnianiu kolorów, ból oczu, choroby wzroku występujące w rodzinie.
• Wizyta u optometrysty – pogorszenie  widzenia niespowodowane chorobą oczu, nieostre widzenie w soczewkach, rozmazywanie się obrazu po mrugnięciu, soczewki wypadające z oczu podczas noszenia, dyskomfort w czasie noszenia okularów lub soczewek.
• Wizyta u optyka – stłuczone okulary, chęć zakupu nowych oprawek, potrzeba wyregulowania zauszników i nosków, pęknięte szkło, uszkodzone oprawki, dobór odpowiednich oprawek do potrzeb, typu urody i preferencji ich przyszłego użytkownika.

Jak często odwiedzać tych specjalistów?

Każdy z tych specjalistów na wizycie zazwyczaj informuje, kiedy pacjent powinien się ponownie pojawić. 

Wystąpienie jakichkolwiek niepokojących objawów u niemowlaka  (np. “uciekające oczka”, objaw białej źrenicy widocznej np. na fotografii) powinno skłonić rodziców do niezwłocznego udania się do okulisty dziecięcego. 

Dzieci i nastolatki powinny być badane w czasie bilansów rozwojowych, wszelkie wykazane wtedy nieprawidłowości powinny skłonić rodziców do wizyty u okulisty. Jeśli dobrane będą okulary, to powinno się je co rok kontrolować.

Dorośli z grup ryzyka – obciążeni genetycznie np. jaskrą, AMD – powinni odwiedzać okulistę raz  na 2-3 lata. 

Jeśli nie korzystamy z korekcji wzroku, nie ma potrzeby wizyt u optometrysty. Jeśli po 40 roku życia pogorszy się widzenie na bliską odległość, można udać się do optometrysty po dobór okularów do czytania. Optometrysta powinien ocenić, czy potrzebna jest potem jeszcze kontrola u okulisty, czy też nie. Do optyka – oprócz wykupienia okularów korekcyjnych – warto udać się w celu nabycia okularów przeciwsłonecznych lub okularów „zerówek” do komputera.