Stożek rogówki – wczesna diagnostyka i leczenie zmniejsza ryzyko utraty wzroku 

Stożek rogówki to choroba, która może dotykać bardzo młodych ludzi, nawet nastolatków. Dlatego bardzo ważna staje się wczesna diagnostyka, wykrycie choroby i wdrożenie leczenia. Pogłębiająca się choroba będzie powodować znaczne upośledzenie widzenia, a to może mieć na wpływ na postępy w nauce i w przyszłości, karierę zawodową.  

Rozpoznawalność stożka rogówki. 

W ostatnich latach, wraz z rozwojem medycyny i zaawansowanych technik diagnostycznych w okulistyce, zwiększyła się rozpoznawalność stożka rogówki. Jednak z powodu braku świadomości choroby, zostaje ona często wykryta późno, w stanie zaawansowanym, co często przekłada się na ograniczenie możliwości terapeutycznych i rokowania. Dlatego bardzo istotne, z punktu widzenia pacjentów, staje się poznanie wczesnych objawów i możliwości diagnostycznych.  

Wczesne objawy 

Każde nagłe pogorszenie wzroku powinno zaniepokoić, szczególnie w młodym wieku. Problemy ze wzrokiem mogą pojawić się jako objaw ogólnych schorzeń organizmu, ale najczęściej są symptomem choroby narządu wzroku. 

Jako przyczyny rozwoju stożka rogówki podaje się genetyczne uwarunkowanie, ale to wciąż hipoteza niepotwierdzona w 100%. Wskazuje się również jako jedną z przyczyn - alergiczne choroby oczu oraz noszenie źle dobranych soczewek kontaktowych.. Wykazano związek pomiędzy pocieraniem oczu a rozwojem stożka rogówki. Niektórzy badacze uznają pocieranie oczu jako czynnik konieczny do wywołania choroby. Nadmierne uciskanie i przecieranie powiek może mieć wpływ na elastyczność twardówki, czego efektem jest też większa długość gałki ocznej u pacjentów ze stożkiem rogówki w porównaniu do grupy osób bez tego schorzenia.

W początkowym okresie stożka rogówki pacjent może zaobserwować:   

• znaczne pogorszenie widzenia w stosunkowo krótkim okresie, szczególnie w jednym oku; 
• narastającą krótkowzroczność, wzrost astygmatyzmu;
• konieczność częstej wymiany okularów lub soczewek kontaktowych oraz problem z dobraniem wartości korekcji.
• rozmazywanie się obrazu;
• poliopia jednooczna, czyli widzenie mnogie. Można ją zaobserwować, kiedy patrzymy na jasny punkt na ciemnym tle i zamiast jednego punktu, widać wiele rozrzuconych czarnych plamek;
• efekt halo – widzenie świetlistych obręczy wokół źródeł światła;
• swędzenie oczu, co zmusza pacjenta do ciągłego pocierania oczu; 
• nadwrażliwość na światło. 

Jak diagnozować stożek rogówki? 

Po zaobserwowaniu niepokojących objawów należy niezwłocznie udać się na wizytę do okulisty. Podejrzenie stożka rogówki wymaga szybkiego potwierdzenia w szczególności u nastolatków, u których choroba może postępować nawet w ciągu kilku tygodni. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie leczenia daje większe szanse na zatrzymanie rozwoju choroby i pogarszanie się widzenia. 

Na diagnostykę stożka rogówki składają się: 

• pogłębiony wywiad – tutaj pacjent powinien poinformować o nietypowych, według niego, objawach jak np. postępujące rozmazanie się obrazu, ciągłe swędzenie oczu. W bardzo wczesnym stadium, kiedy pacjent zazwyczaj zgłasza się w celu dobrania odpowiednich szkieł korekcyjnych lub soczewek, trudno jest jednoznacznie stwierdzić na podstawie podstawowych badań stożek rogówki. Dlatego lekarz zleca kolejne badania.
• keratometria, pomiar krzywizny rogówki pozwala na wykrycie nieregularnego astygmatyzmu, co często współistnieje ze stożkiem rogówki 
• retinoskopia – jest to metoda wyznaczenia wady refrakcji, podczas której specjalista jest w stanie zauważyć charakterystyczny ruch światła tzw. ruch nożycowy, który może wskazywać na stożek rogówki.
• badanie przedniego odcinka oka w biomikroskopie. Polega na ocenie przednich struktur oka w tym rogówki.Podczas tego badania można wykryć objawy charakterystyczne dla stożka rogówki: uwypuklenia w kształcie litery V powstającego na dolnej powiece podczas patrzenia w dół (objaw Mansona), żółtobrązowego okręgu otaczającego podstawę stożka (pierścień Kaysera-Fleischera), −linie Vogta – pionowe lub skośne linie w głębokich warstwach istoty właściwej rogówki oraz błonie Descemeta wynikające z nadmiernego naprężenia rogówki, objaw Rizzutiego – stożkowaty refleks na tęczówce powstający po oświetleniu skroniowej części rogówki, 
• topografia rogówki ­– badanie oceniające kształt rogówki - jej krzywizny i ewentualne nieregularności w budowie.
• pachymetria rogówki ma na celu pomiar grubości rogówki, 
• tomografia rogówki – badanie dostarczające informacji ilościowych oraz jakościowych na temat przedniej i tylnej powierzchni rogówki.

Diagnoza stożka rogówki – co dalej? 

Po dokonaniu diagnozy lekarz okulista zaproponuje odpowiednie leczenie, w zależności od stadium choroby.   

Istnieją nieoperacyjne i operacyjne metody leczenia stożka rogówki. Ich zastosowanie zależy od zaawansowania stożka rogówki. Metody nieoperacyjne stosuje się w pierwszym i drugim stadium choroby, w kolejnych wymagane są interwencje operacyjne, aby nie dopuścić do postępu choroby. Przeczytaj więcej o leczeniu stożka rogówki w naszej klinice.

Warto pamiętać, że im wcześniej wykryty i profesjonalnie leczony stożek rogówki tym większa szansa na powstrzymanie progresji choroby i poprawę ostrości wzroku. 

Jeśli obserwujesz u siebie lub u swojego nastoletniego dziecka niepokojące objawy sugerujące stożek rogówki, udaj się do lekarza okulisty najszybciej jak to możliwe.