Kurza ślepota, czyli pogorszenie widzenia o zmierzchu

Wiele osób odczuwa zaburzenia widzenia po zmroku lub w niedoświetlonych pomieszczeniach. Obraz zazwyczaj staje się nieostry i rozmazany. Powoduje to olbrzymi dyskomfort, a w przypadku kierowców ryzyko spowodowania wypadku. Kurza ślepota, ślepota zmierzchowa, nyktolepia – to wada wzroku, o której będzie traktował ten wpis. 

Czym jest kurza ślepota? 

Kurza ślepota - tak potocznie nazywane jest to schorzenie. Nazwa i skojarzenie pochodzi od upośledzenia widzenia po zmierzchu charakterystycznego go dla większości ptaków, w tym również kur. Oczywiście nie należy w to włączać sów, gdyż większość z nich ma bardzo duże gałki oczne oraz źrenice i dzięki temu na siatkówkę oka pada znacznie więcej światła. Ale wróćmy do kurzej ślepoty. 

Ślepota zmierzchowa charakteryzuje się znacznym znacznym spadkiem jakości widzenia w momencie gorszego oświetlanie np. o zmroku, w nocy, w pomieszczeniach, w których jest przygaszone światło. Jest dużym utrudnieniem dla kierowców, którzy w czasie nocnej jazdy gorzej widzą. Ze względów bezpieczeństwa każdy kierowca, który cierpi z powodu ślepoty zmierzchowej powinien udać się do specjalisty w celu poprawy swojego widzenia.

Ślepota zmierzchowa - przyczyny

Za widzenie w warunkach zredukowanego oświetlenia lub o zmierzchu odpowiadają pręciki. Są to światłoczułe receptory na siatkówce odpowiedzialne za percepcję ruchów oraz kształtów. Pogorszone widzenie o zmierzchu może świadczy o nieprawidłowym działaniu tych komórek lub o ich zredukowanej ilości.

a nieprawidłowość widzenia nie jest jeszcze w pełni wyjaśniona przez lekarzy i naukowców. W tej chwili nie dysponujemy skutecznymi metodami wyleczenia tej przypadłości. Ale rozwój jej możemy zahamować i wdrożyć działania profilaktyczne, jeśli wada nie jest wrodzona.

Ślepota zmierzchowa może mieć dwa podłoża: wrodzone lub nabyte. 

Wada wrodzona może ujawnić się w pierwszych latach życia, ale najczęściej diagnozowana jest około 20 roku życia. Schorzenie może być dziedziczone w danej rodzinie. Jeśli jest to wada dziedziczna, zauważono, odkładanie się barwnika w siatkówce oka, a także uszkodzenie nerwu oka. 

Kurza ślepota może być również związana z innymi chorobami: nadmiernym rogowaceniem spojówki i rogówki, zaćmą i jaskrą, chorobą alkoholową, anoreksją, bulimią, etinopatią barwnikową – chorobą, która prowadzi do nieodwracalnej degradacji siatkówki. 

Ślepota zmierzchowa nabyta ma podłoże w niedoborze witamin w diecie. Ich braki prowadzą do rogowacenia spojówki i rogówki, w tym przypadku rozwój choroby jest dość szybki. W niektórych przypadkach w porę nieleczona może prowadzić do poważnego uszkodzenia wzroku i nawet jego utraty.

W rozwoju ślepoty zmierzchowej dużą rolę odgrywa brak witaminy A w diecie oraz w organizmie. Jej niedobory (lub niedobory cynku odpowiedzialnego za jej metabolizm) stwarzają ryzyko upośledzenia regeneracji rodopsyny – barwnika wzrokowego pręcików. Barwnik ten jest niezbędny do prawidłowego widzenia przy gorszym oświetleniu.Witamina A chroni również przed rozwojem zaćmy, jaskry, chorób plamki żółtej i uszkodzeń siatkówki z powodu działania wolnych rodników.

Z brakiem witaminy A mogą się wiązać również inne objawy jak: wypadanie włosów i ich łamliwość, kruchość paznokci, sucha, spierzchnięta skóra, ze skłonnością do wysypki, suchość oczu, zwiększona częstotliwość biegunek, większa podatność na choroby o podłożu bakteryjnym i wirusowym, trądzik.

Poniżej przedstawiamy produkty, które obfitują w wit. A, i które warto włączyć w dietę: sery, twarogi, masła, jogurty, jaja i ryby, marchew, brokuły, pomidory, szpinak i czerwona papryka.

Objawy 

Każdy, kto cierpi z powodu tej choroby odczuwa ją prawie codziennie w wieczornych godzinach. O zmierzchu, w przyciemnionych pomieszczeniach obraz staje się zamglony, często oko staje się podrażnione i zmęczone. 

Badania i diagnoza 

Po zauważeniu niepokojących objawów jak najszybciej należy zgłosić się do lekarza okulisty. pecjalista przeprowadzi pełne badanie wzroku wraz z badaniem dna oka, często zaleca również wykonanie perymetrii, adaptometrii czy badania elektrofizjologicznego (ERG).

Leczenie

Niestety, wiadomość jest przykra: dziedziczna kurza ślepota jest nieuleczalna a jej leczenie polega na minimalizacji i hamowaniu dalszego rozwoju, a także dążeniu do komfortu pacjenta. 

Natomiast nabyta ślepota zmierzchowa może zostać wyleczona. W tym przypadku istotne jest znalezienie jej konkretnej przyczyny i w zależności od niej wdrożenie odpowiedniego planu terapeutycznego.  

Jeśli problemem jest brak witaminy A należy ją odpowiednio suplementować, stosować krople nawilżające oczy. Jeśli kurza ślepota ma związek z krótkowzrocznością należy skorygować wadę refrakcji na przykład soczewkami kontaktowymi czy okularami lub poddać się laserowej korekcji wzroku. W przypadku zaćmy należy najpierw wyeliminować chorobę główną poprzez zabieg chirurgiczny. W trakcie tego zabiegu zmętniona i nieprzezierna soczewka zamieniana jest na sztuczną. Objawy kurzej ślepoty zazwyczaj ulegają osłabieniu lub cofnięciu, a pacjent odzyskuje duży komfort codziennego życia.

Jeśli w miarę rozwoju choroby doszło do mocnego pogorszenia jakości widzenia, wykorzystuje się specjalne implanty. Wszczepiane w strukturę oczu umożliwiają przetworzenie obrazu na impuls nerwowy, co powoduje lepsze rozróżnianie kształtów w ciemności i lepszą percepcję światła.

Profilaktyka

W dbaniu o wzrok bardzo ważna jest profilaktyka. Składają się na nią regularne wizyty u okulisty, odpowiednia dieta, zdrowy tryb życia i racjonalne zarządzanie czasem przed ekranami urządzeń cyfrowych. W przypadku profilaktyki nabytej kurzej ślepoty trzeba pamiętać o witaminie A. Najlepiej w diecie lub suplementach. 

Jeśli pojawiły się u Ciebie objawy świadczące o pogorszeniu widzenia o zmroku, nie czekaj, udaj się do okulisty!